In het millenniumjaar 2000 werd Krakau benoemd tot Culturele Hoofdstad van Europa. Toen zat de stad al vol met karakter en dat is zeker niet veranderd. Met haar schots en scheve straatjes en steegjes vol kasseien is Krakau nog steeds een genot om doorheen te wandelen. De stad heeft, ondanks het tragische en verwoestende verleden, haar historisch karakter weten behouden wat je terugziet in het middeleeuwse stadscentrum en de wijkjes. Een wandeling door Krakau voelt als een tijdreis door vier eeuwen, van de zestiende-eeuwse ridders en burchten tot aan de Tweede Wereldoorlog. De wijken ademen één voor één een eigen verhaal. Ik laat je vier wijken zien die je zeker moet bezoeken.

De Oude Stad, het historisch handelscentrum

Het oude centrum van Krakau (in het Pools: Stare Miasto) laat zich het beste beschrijven als een middeleeuws labyrint aan steegjes en achterafstraatjes. En dit terwijl het startpunt toch zo overzichtelijk is: de centraal gelegen Rynek Glowny. Een strak vormgegeven vierhoekig marktplein dat met z’n 40.000 vierkante meter één van de grootste pleinen ter wereld is. Een rij aan kelderrestaurantjes, fijne cafés en studentenkroegjes omringt dit plein aan alle kanten. Bij mooi weer zitten de terrassen steevast gezellig vol.

Krakau Polen

Centraal op het plein vind je het symbool van Krakau: de Sukiennice, of in de volksmond beter bekend als de Lakenhal. Een opvallend geel met rood gekleurd gebouw waar de handelslieden in de vijftiende eeuw bijeen kwamen om onder de arcades hun Oosterse specerijen, zout en ‘lakens’ te verkopen. Nee, ik bedoel niet het bedlinnen van tegenwoordig, maar de vroegere wollen stoffen. In de lakenhal werden deze stoffen verhandeld en gekeurd. Vandaag de dag wordt er nog steeds handel gedreven, maar dan in de vorm van souvenirs en sieraden. Poolse pantoffeltjes en Russische matroesjka’s in overvloed. De Lakenhal zelf wordt tegenwoordig gebruikt als museum en biedt ook de mogelijkheid om het ondergrondse gangenstelsel te bekijken. Zelf heb ik dit niet gezien, dus dat bewaar ik voor een volgende keer.

Krakau Polen

De vorstelijke heuvel van Wawel

Net buiten het oude stadscentrum loop je tegen één van de meest heilige plekken van Krakau aan, de Heuvel van Wawel. De hoeksteen van de Poolse geschiedenis. Vanaf de elfde eeuw heeft het kasteel op deze natuurlijke heuvel de zetel gevormd voor tientallen Poolse koningen. Kroningen en begrafenissen vonden hier plaats. En niet geheel toevallig, want in de middeleeuwen kruisten twee belangrijke handelsroutes dit punt. Krakau bloeide op tot een prominente middeleeuwse handelshoofdstad binnen Europa. Handelslieden vanuit de hele wereld werden aangetrokken door deze charmante stad. In de zestiende eeuw moest Krakau helaas de titel vergeven aan de opkomende hoofdstad Warschau. Toch blijft Wawel een belangrijke historische plek voor veel Polen. De heuvel is vrij te bezoeken, maar om het kasteel en de kathedraal te bezichtigen moet je een kaartje kopen. Toch is het zeker de moeite waard om de klim naar voren te maken, want vanaf de binnenplaats heb je een prachtig uitzicht over de Vistula rivier.
Krakau Polen

Bij een middeleeuws kasteel hoort vaak ook een eeuwenoude mythe. Zo ook bij Wawel, want onderaan de heuvel vind je de zogenaamde Drakengrot. Volgens een oud volksverhaal zou de Poolse koning Krak hier in de middeleeuwen een draak hebben gehouden. En niet zomaar, maar voor een reden. Want de persoon die erin slaagden dit beest te verslaan, mocht met de dochter van de koning trouwen. Een simpele schoenmaker besloot deze uitdaging aan te pakken en versloeg draak met een handige truc: een schaap vol zwavel als lokaas. Het beest zette zijn tanden erin en vloog in brand. Het is een verhaal met een hoog sprookjesgehalte, maar het geeft wel een extra draai aan deze heuvel.

Kazimierz: old & new

Loop je vanaf het centrum richting de Vistula dan kom je langs de voormalig Joodse wijk Kazimierz. Hier woonde eeuwenlang een bloeiende Joodse gemeenschap. Nog steeds zie je her en der jonge mannen met keppeltjes rondlopen, maar het is allang niet meer hetzelfde zoals het voor 1940 was. Nazi-Duitsland besloot toen Kazimierz te ontruimen en de joodse inwoners gedwongen te verplaatsen naar een andere wijk. Huizen werden van de één op de andere dag verlaten en een groot van de bezittingen bleef achter. Velen dachten na de oorlog terug te keren, maar helaas zou dit nooit gebeuren. Vandaag de dag is Kazimierz een opkomende wijk binnen Krakau. Het is wat toeristisch met een groot aantal ‘walking tours’ door de wijk, maar ik snap dat wel. De Joodse geschiedenis ligt hier voor het oprapen. Her en der zie je oude begraafplaatsen, synagogen en een aantal kenmerkende Davidsterren op de hekken. Tegelijkertijd heeft de wijk een hip karakter gekregen met veel populaire bars en cafés. Ook spotte ik tijdens mijn wandeling door de wijk een serie leuke foodtrucks en een groot aantal streetart-muren. Kortom, deze wijk is een verrassende mengelmoes tussen oud en nieuw.

Krakau Polen

Krakau Polen

Podgórze, een wijk met gruwelijk verleden

Aan de andere kant van de Vistula, verbonden door een nogal futuristische voetgangersbrug, vind je de wijk Podgórze. Een wijk met een tragische geschiedenis. Begin twintigste eeuw was Podgórze een wijk zoals ieder ander. Dit veranderde in maart 1940, toen de Duitse bezetter besloot de wijk in te richten als een Joodse getto voor de verdreven families uit Kazimierz. Grote muren werden opgebouwd en meters prikkeldraad werd gespannen. Wat volgde is onvoorstelbaar. Waar voorheen 3.000 mensen woonden, moest nu het vijfvoudige samen leven: ca. 15.000 mensen. Een angstige paniekerige sfeer was aan de orde van de dag, als gevolg van het gruwelijke geweld, de terreuracties en de massa-deportaties. Drie jaar werd de ghetto in stand gehouden, totdat alle inwoners in maart 1943 werden gedeporteerd of ter plekke geliquideerd. Het is verschrikkelijk om in te denken hoeveel horror en verdriet zich hier heeft afgespeeld.

Krakau Polen

Tot voor kort herinnerde bijna niets meer in de wijk aan deze gruwelijke geschiedenis. In 2005 werd hier verandering in gebracht toen op Plac Bohaterów Getta (vertaling: Plein van de Helden van de Ghetto) een opvallend moment werd aangebracht. ‘De verloren stoelen’, een tiental ijzeren stoelen die verspreid over het plein zijn neergezet en ’s avonds stuk voor stuk oplichten. Een pijnlijke herinnering aan de duizenden weggevoerde joden die hier verzamelden in afwachting van het transport. Een tweede herinnering aan de oorlog vind je in de nabijgelegen museum Schindler’s Factory. De film Schindler’s list mag dan wel opgenomen zijn in Kazimierz, Podgórze is de locatie waar het verhaal zich daadwerkelijk afspeelde. Naast informatie over het leven van Oskar Schindler en zijn emaillefabriek laat het museum ook de stad Krakau zien in oorlogstijd.

Ben jij al eens in Krakau geweest?

Author

"Don't let your dreams be dreams. Go live your dreams. Go travel".

4 Comments

  1. In een quick visit van twee dagen, heb ik vorig jaar Krakau gedaan. Ik was direct verkocht! Wij verbleven in Kazimierz, vond ik zo’n aangename en gezellige wijk!

Write A Comment

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.