Op vakantie naar Georgië en op zoek naar een bijzondere activiteit? Ga op urbex avontuur in Tskaltubo. Deze stad was ooit een geliefde sanatoriumbestemming. Een sanatorium is een kruising tussen een spa en een medisch centrum. Ze werden bezocht door zowel de Sovjet elite als arbeiders. In 1936 had de Sovjet-Unie het ‘recht tot rusten’ ingevoerd. Dit hield in dat iedereen twee weken vakantie per jaar kreeg en deze tijd werd vaak doorgebracht in een sanatorium. Tskaltubo was een populaire bestemming, omdat Stalin hier in 1931 verbleef. In de hoogtijdagen telde de Georgische stad 19 sanatoriums en 9 badhuizen. Tegenwoordig staan de meeste sanatoriums en badhuizen er verlaten bij. Dit maakt Tskaltubo een droom voor urbexers. In dit artikel vertel ik je hoe een urbex avontuur in Tskaltubo eruitziet.
Lees ook: Tbilisi bezienswaardigheden: 14 leuke dingen om te doen.
Wat is Urbex?
Urbex is een afkorting voor ‘urban exploring’ en draait om het bezoeken en fotograferen van verlaten gebouwen. Het verval maakt deze gebouwen juist indrukwekkend. Voor de meeste mensen geeft het bezoeken van verlaten gebouwen een kick. Het is een avontuur: hoe kom ik binnen en wat is er te zien? Hoe leuk urbexen ook is, het is niet zonder gevaar. Een paar algemene regels: trek een paar dichte schoenen aan, let op zwakke plekken in de vloer en ga liever niet alleen urbexen.
Urbex in Tskaltubo: dit moet je weten
Als je besluit om naar Tskaltubo te gaan, dan moet je een aantal dingen vooraf weten.
- Tskaltubo is (langzaam) in ontwikkeling. De lokale overheid wil de spa-identiteit van de stad herstellen. Als gevolg hiervan zijn een aantal sanatoriums door investeerders opgekocht. De vier plekken die ik hieronder noem, waren tijdens mijn bezoek in 2019 toegankelijk. Maar dit kan veranderen. Eén plek op de lijst is eind 2019 afgesloten.
- Een aantal sanatoriums worden bewoond door Internally Displaced Persons uit Abchazië en Zuid-Ossetië. Zo’n 9.000 mensen zijn na de burgeroorlog begin jaren negentig in Tskaltubo ondergebracht. Ik raad je af om deze plekken te bezoeken, want ik vind het niet respectvol om zomaar iemands huis binnen te lopen.
De tofste urbex plekken in Tskaltubo
Badhuis nummer 8
Status: op het moment van schrijven toegankelijk.
Het Tskaltubo Central Park vormt het centrum van Tskaltubo. Alle badhuizen vind je in dit park en de sanatoriums en hotels staan rondom het park. Badhuis nummer 6 is één van de laatste badhuizen die nog steeds opereert. Dit badhuis is speciaal gebouwd voor Stalin. Aan de linkerkant van dit badhuis loopt een pad richting het verlaten badhuis nummer 8. Van de buitenkant lijkt het niet heel spannend, totdat je binnenstapt. Door het grote ronde gat in het plafond lijkt het bouwwerk op een ufo. Erg bijzonder om te zien!
Badhuis nummer 5
Status: op het moment van schrijven toegankelijk.
Aan de rand van het park vind je badhuis nummer 5. Het ligt in de buurt van hotel Savane. Persoonlijk heb ik dit verlaten badhuis niet bezocht. De lucht boven ons werd steeds donkerder en ik wilde graag Sanatorium Iveria zien voordat het ging regenen. Check de foto’s van badhuis nummer 5 bij bloggers Kami en Kathmandu & Beyond, het ziet er tof uit.
Sanatorium Iveria
Status: helaas sinds najaar 2019 niet meer toegankelijk.
Sanatorium Iveria was voor mij het hoogtepunt van Tskaltubo. Het terrein was afgeschermd met muur van golfplaten. Al snel zagen we een deur in de afscherming. Geen bordje met ‘Verboden Toegang’, geen bewakers. De deur stond op een kier, dus wij liepen naar binnen. De entree van het sanatorium is erg indrukwekkend. De hal wordt gedomineerd door een grote cirkelvormige opening in het plafond. Voor het eerst zagen we ook andere mensen. Een paar lokale jongeren en drie Fransen liepen door het gebouw. Niet heel gek, want dit is hét gebouw dat je ziet als je op Google zoekt naar Tskaltubo.
Hotel Savane
Status: op het moment van schrijven toegankelijk.
Toen we Iveria uitliepen, begon het flink te regenen. We besloten het urbexen te staken, een marsjroetka aan te houden en terug te gaan naar Kutaisi. Hierdoor hebben we helaas niet het verlaten hotel Savane kunnen zien. Op de foto’s van andere bloggers ziet de entree van dit gebouw er mooi uit, maar de ruimtes schijnen wel flink overwoekerd te zijn.
Hoe kom je in Tskaltubo?
Tskaltubo bezoeken is niet moeilijk. Het ligt 10 kilometer van Kutaisi af en er rijden regelmatig marsjroetka’s (= minibussen) heen en weer tussen de twee steden. Loop van de Kutaisi markt naar de Rode Brug, steek de brug over en je vindt aan de linkerkant een geïmproviseerd station (= parkeerplaats van minibussen). Pak marsjroetka 30 of 34, vertrekt iedere 20 minuten. De rit duurt 20 minuten en kost 1,20 GEL. Betaal aan de chauffeur als je uitstapt.
Zou jij gaan urbexen in Georgië? Als je in Tskaltubo geweest bent en je hebt updates voor dit lijstje, laat het me weten!
