Tirana: 5 redenen waarom je de Albanese hoofdstad moet bezoeken

Tirana, ik wist niet goed wat ik ervan moet verwachten. Net zoals Skopje en Pristina is Tirana niet je meest doorsnee stedentripbestemming. Maar wat mij betreft gaat dat snel veranderen, want deze stad is leuk! Het blinkt niet uit in bezienswaardigheden, maar het is het verhaal achter deze stad wat mij interesseerde. In dit artikel geef ik je 5 redenen waarom je dit jaar Tirana moet bezoeken, plus bezienswaardigheden.

Lees ook: Wat te doen in Skopje, wellicht de meest kitscherige stad van Balkan. 

5x waarom Tirana leuk is + bezienswaardigheden

1. Het is de enige stad in Europa met een piramide

Ja, je leest het goed. In het centrum van Tirana vind je een piramide. Niet gemaakt van zand, maar eentje opgebouwd uit beton en glas. Dit bouwwerk in de vorm van een piramide werd in 1988 neergezet ter ere van oud-leider Enver Hoxha. Hoxha overleed in 1985 en dit gebouw was een herdenkingsmonument voor de oud-dictator. Ik vertel je later meer over deze man, maar laten we zeggen dat hij het land strak onder de duim had. Na de val van het Albanese communistische regime in 1990 wisselde de piramide continu van functie. Het werd gebruikt als tentoonstellingsruimte, NAVO-basis en nachtclub. Eigenlijk wist niemand echt goed wat ze ermee aan moesten. Het stond jarenlang op de slooplijst, maar het stadsbestuur heeft door lokale protesten nooit doorgepakt. Gelukkig maar, want de piramide is een onmiskenbaar onderdeel van Tirana. Zeg je Tirana, dan zeg je piramide.

2. Het is ontzettend kleurrijk

Wat mij direct opviel toen ik in Tirana rondliep, waren de kleuren. Geen enkel gebouw was saai en grijs, alles was in een vrolijk kleurtje geschilderd. Dit is het resultaat van het beleid van de voormalige burgemeester Edi Rama, die tegelijkertijd ook een schilder is. In de jaren negentig was Tirana een grauwe stad en één van de armste steden van Europa. Rama besloot gebruik te maken van wat er wel was en dat was verf. Met kleur wilde hij het grijze communistische verleden achter laten en de stad nieuw leven in blazen. En dat is gelukt, de stad ging weer opleven. De huidige burgemeester heeft het kleurrijke beleid zelfs doorgezet. De meest kleurrijke gebouwen vind je aan de Bajram Curri Boulevard en rondom de rivier Lana.

3. De stad heeft ook een hippe kant: ontdek Blloku

Tirana is niet alleen kleurrijk, het heeft ook een hippe kant. Dé hipsterwijk van Tirana is Blloku. Ooit was dit een afgesloten buurt waar de communistische partijleden op stand leefden en niemand anders welkom was. Tegenwoordig is het de plek waar de jeugd van Tirana maar al te graag gezien wil worden. De gebouwen zijn net zo kleurrijk als de rest van de stad. Mijn favorieten waren het gebouw met de jockeyrijder op de voorkant en het gebouw met een kronkelende regenboog over de muren.

4. Bunkerland Albanië: een fascinerende geschiedenis

Houd je van landen met een intrigerende geschiedenis? Dan past Albanië zeker in jouw straatje. De recente geschiedenis van Albanië is er één met donkere bladzijden. Van 1944 tot 1992 voerde Enver Hoxha een schrikbewind in dit land. Hoxha was een groot sympathisant van de Russische communistische leider Joseph Stalin. Na de dood van Stalin in 1953 zag Hoxha het als zijn plicht om het Stalinisme verder door te voeren in Albanië. Hij sloot het land hermetisch af van de buitenwereld en verklaarde Albanië tot ‘s werelds eerste atheïstische staat. Hoxha was een paranoïde man en zag overal gevaar. Hij liet door het hele land antinucleaire bunkers aanleggen, bedoeld om de inwoners te beschermen tegen buitenlandse invasies. In totaal zijn er 800.000 bunkers aangelegd (1 per 4 inwoners!).

Bunk’Art 1 & 2

Wil je weten hoe het schrikbewind van Hoxha eruit zag? Bezoek dan één van de bunkers. Je hebt er twee in Tirana: Bunk’Art 1 is een gebruikte Koude Oorlog bunker en ligt buiten de stad, Bunk’Art 2 is een kopie en vind je in het centrum van de stad. Ik heb Bunk’Art 2 bezocht en ik vond dit museum enorm indrukwekkend. Als bezoeker loop je door een nauw gangenstelsel met kamertjes aan weerszijden. In die kamertjes wordt uitleg gegeven over de praktijken van de Albanese inlichtingendienst en de Sigurimi (geheime politie) tijdens het Hoxha regime. Het is bizar om te bedenken dat deze periode nog niet zo lang geleden is.

Toegangskaartje voor Bunk’Art 2 kost 500 Leke. Audiotour is 200 Leke (2018).

5. Kunst is overal: spot de vrolijke elektriciteitskastjes

Dat Tirana een kunstzinnige stad is, is je inmiddels wel duidelijk. Maar kunst beperkt zich niet alleen tot de gebouwen. Ook alledaagse objecten zoals elektriciteitskastjes worden gebruikt als canvas. Eerder zag ik in Den Haag al hoe elektriciteitskasten op grote schaal worden ingezet om een wijk op te fleuren. Ook in Tirana worden deze straatobjecten volop gebruikt. Tijdens mijn wandeling door de stad besloot ik hier extra op te letten en ik zag allerlei cartoons en filmfiguren langs komen. Van Batman en Pokémon tot Walter White, je ziet van alles als je goed oplet!

Meer tips voor bezienswaardigheden in Tirana:

• Sluit je aan bij de Free Walking Tour: ik heb dit zelf gedaan en ik vond het enorm interessant om meer over de achtergrond van de stad te horen. Ook vertelde de gids een aantal persoonlijke verhalen uit de tijd van Hoxha, erg interessant!
• Loop een rondje over het Skanderbeg plein: dit plein is absoluut niet moeders mooiste. Het is leeg, grijs, gigantisch en al jaren in verbouwing. Maar je vindt hier wel het Nationaal Historisch Museum (helaas weinig Engelstalige uitleg, wel een prachtige mozaïek op de voorkant), het beeld van de nationale held Skanderberg en de Et’hem Bey-moskee. Kortom, een bezoekje waard!
• Ga met de kabelbaan naar de top van berg Dajti: net zoals in Skopje heeft Tirana ook een eigen kabelbaan. Ga naar de top van berg Dajti en geniet van een fantastisch uitzicht over de stad. Ik heb dit zelf niet gedaan, maar het staat op mijn lijstje voor de volgende keer. Kaartje voor de Dajti Express kost 800 Leke per persoon (retour). Goed te combineren met Bunk’Art 1.
• Tijd over? Ga op dagtrip: je kunt vanuit Tirana een aantal fijne dagtrips maken. Ga bijvoorbeeld naar het strand bij Durrës (30 minuten rijden), duik de natuur in bij Shkodër (3 uur rijden) of ga naar Berat, de ‘City of Thousand Windows’ (3 uur rijden).

Dat waren mijn tips en favoriete bezienswaardigheden in Tirana. Ben jij al een keer in deze stad geweest?