Yogyakarta was mijn eerste kennismaking met Indonesië. Een plek met straatjes die klein en knus aanvoelen als een dorp en zich tegelijkertijd ontzettend ver uitstrekt. Geen onbekende bestemming want veel toeristen kiezen hier hun hotel voor een trip naar de Borobudur en Prambanan tempels. Ook ik ging er heen, maar zag dat Jogja zelf (bijnaam van de stad) ook erg leuk is. Het bulkt misschien niet van de bezienswaardigheden, maar het is eigenlijk ook de cultuur waarvoor je komt. Hier zit “de ziel van Java”. In dit artikel lees je over 7 bezienswaardigheden en dingen om te doen in Yogyakarta.
1. Leer over Jogja’s sultans in de Kraton
Wist jij dat Yogyakarta een monarchie is met een eigen sultan? Hoewel de sultan tegenwoordig op gelijk niveau staat als de gouverneurs van de andere provincies heeft de stad (en het gelijknamige district) een bijzondere status. De Javaanse cultuur is hier geboren met de sultans als beschermheren. De sultans wonen sinds eind 18e eeuw in de Kraton (of Keraton), het koninklijk paleis. Dit complex staat vol met symboliek over de Javaanse kosmos. Neem de locatie bijvoorbeeld, deze ligt op één lijn van de Merapi berg naar de Indische Oceaan. Zo staan de geesten van de berg en de godin van de zee in direct contact met de Kraton. De Alun-Alun Utara (plein aan de noordkant van het paleis) is zelfs gevuld met zand van de kust.
Praat je met locals over de Kraton dan raden ze bijna altijd de voorstellingen aan. Er is gamelan (een orkest die bronzen instrumenten spelen zoals drums en gongs), wayang kulit (schaduwpoppenspel) en traditionele dans. De optredens vinden plaats tussen 10.00 en 12.00 uur. Neem ook in de avonduren een kijkje bij Alun-Alun Kidul, het zuidplein van de Kraton dat bekend staat om de neon-verlichte auto’s.
Entreeprijs Kraton: 15.000 IDR, sluit rond 14.00 uur en op maandag de hele dag gesloten.
2. Ontspan als een sultan in Taman Sari
Naast de Kraton is er nog een tweede paleis in Yogyakarta: Taman Sari, het waterpaleis. Gebouwd door de sultans als badhuis voor ontspanning. Je hebt hier twee hoogtepunten: de Umbul Pasiraman en Sumur Gumuling. De eerste is het grote centrale bad met een toren waarvandaan de sultans ooit op vrouwen ‘jaagden’. Volgens de oude verhalen gooide de sultan een roos in het zwembad en wie deze ving werd zijn vrouw voor de nacht. Sumur Gumuling is een moskee onder het waterpaleis met prachtige Escher-achtige trappen. Helaas is deze plek sinds de start van de covid-19 pandemie gesloten. Ik kon wel door de tunnel lopen, maar meer zat er niet in tijdens mijn bezoek (2023).
Entreeprijs Taman Sari: 15.000 IDR, iedere dag open. Trap er dus niet in als iemand op straat zegt dat het dicht is.
3. Ga street art spotten
Yogyakarta is de stad van de creatievelingen en die zitten echt niet alleen in galerijen. Je zal ook veel street art voorbij zien komen, met name op trendy Jalan Prawirotaman. Anagard is het toptalent van Jogja. Hij staat bekend om zijn kleurrijke werken waarbij mens en dier in elkaar overgaan. Maar er is meer te zien. Trek er een middagje voor uit en gebruik mijn kaartje om je route uit te stippelen.
4. Proef Gudeg en Kopi Joss
Bij een eigen cultuur horen ook eigen gerechten. In Jogja draait alles om “gudeg”. Een gerecht gemaakt met onrijp jackfruit gesmoord in palmsuiker en kokosmelk, geserveerd met sambal “krecek” en gekookt eendenei. Eet je geen vlees? Bestel het gerecht dan zonder krecek (=koeienhuid). Een goede plek om gudeg te proberen is op Jalan Wijilan of Jalan Malioboro.
Naast gudeg is het ook leuk om Kopi Joss te proberen. Dit is koffie met een brandend stuk steenkool erin. Meestal laat je het er een minuutje in zitten en dan haal je het eruit. Het is bedacht in de jaren zestig door Pak Man (vertaling: Mr. Man) in een poging om zijn maagproblemen op te lossen. Het werkte en dus bood hij het drankje aan bij zijn klanten. Kopi Joss vind je vaak in Angkringans, simpele straattentjes die je heel Java tegenkomt. Wij dronken een iets luxere versie bij een café.
Meer van het Indonesische eten genieten? Kijk dan eens naar deze kookles met marktbezoek.
5. neem een kijkje op Jalan Malioboro
Het levendige Jalan Malioboro staat steevast bovenaan in de lijstjes met bezienswaardigheden Yogyakarta. Helaas was ik geen fan. Laat ik positief beginnen: het is breed opgezet, er is streetfood te vinden en aan de zuidkant staan mooie historische gebouwen zoals het Vredeburg Fort, Bank Indonesia en Central Post Office. Toch voelde ik geen klik omdat het simpelweg een winkelstraat is. Er hingen ook vaak mannetjes rond die iedere internationale toerist leken aan te spreken met de vraag ‘Where are you from?’. Zodra ze horen dat je uit Nederland komt hebben ze een paar Nederlandse woorden paraat. Handdoek bijvoorbeeld, want dat lijkt op het een Indonesische woord handuk. Het lijkt allemaal spontaan maar het doel is je meenemen naar een galerij of winkeltje van een vriend.
Maar goed, mijn ervaring is niet jouw ervaring. Dus neem een kijkje en vorm je eigen mening.
6. Betreed Nirvana bij de Borobudur tempel
Nu je een idee van de stad hebt gekregen gaan we door met de bezienswaardigheden waarvoor ie-der-een naar Yogyakarta komt. Als eerst de Borobudur tempel, het grootste boeddhistische monument ter wereld. Het bouwwerk bestaat uit negen lagen die symbool staan voor het Boeddhistisch universum. De eerste drie lagen draaien om verlangens en slechte impulsen en in de middelste laag heeft de mens deze verlangens onder controle. Alleen dan kan de reis naar de bovenste ronde lagen van Nirvana gemaakt worden. Deze laag bestaat uit 72 belvormige stoepa’s die alsmaar rond blijven gaan rondom een grote centrale stoepa.
Goed om te weten voor de Borobudur
Er zijn twee soorten tickets. Een regulier ticket voor het tempelpark en een Climb Up ticket. Er wordt gewerkt met tijdsloten waarbij ieder half uur een groep met gids naar boven gaat. De tour duurt een uurtje en bovenop kregen we ongeveer 15 minuten om rond te lopen. Bij de start van de tour krijgt iedereen een paar ‘upanat’ (slippers) om schade aan de stenen te voorkomen. Kleed je respectvol en neem een petje mee want de zon kan onverbiddelijk zijn. En ga niet op maandag naar de Borobudur, want dan kun je alleen de buitenste rand van het tempelpark bezoeken.
De zonsopgang bij de Borobdur was tijdens mijn bezoek (2023) alleen op afstand te zien, vanaf Setumbu Hill. Dat is best ver weg, ook al is het zien van het ochtendgloren en het groene landschap wel mooi. Als je met het OV naar de Borobudur wilt gaan, dan kun je de Damri bus vanaf Jogja treinstation pakken, of je gaat eerst met de bus naar Jombor busstation en stapt daar over.
Entreeprijs: rond de 680.000 IRD (45 USD) voor een combiticket Borobudur en Prambanan, 2 dagen geldig. De exacte prijs wisselt iedere dag vanwege de koppeling aan de USD.
7. Geniet van het magische Prambanan-tempelcomplex
Prambanan tempel wordt vaak in één adem genoemd met de Borobudur. Toch is de ervaring anders. Dit is een hindoeïstisch complex waarvan nu nog zes tempels overeind staan. Ooit waren er dit meer dan 200. Drie hiervan zijn gewijd aan de belangrijkste goden: Shiva, Vishnu en Brahma. De tempels hebben aan de buitenkant reliëfs die het liefdesverhaal van Ramayana vertellen. Kortgezegd gaat het over een prins die op zoek is naar zijn ontvoerde prinses. Als je na Java Bali bezoekt dan zal je hier nog veel over horen. In de tempels zit ook het beeld van de god waaraan het gewijd is. Zet de zaklamp op je telefoon aan want het is donker binnen.
Voor een bezoek aan de Prambanan kun je een tour boeken of je pakt bus 1A vanaf Jalan Malioboro. Deze gaat direct naar de tempel, de rit duurt 45 minuten en kost 3000 IDR. Wij hadden een tour geregeld met gids Tini, een super vriendelijke dame met een schat aan kennis. Dikke aanrader! Net zoals de Borobudur is ook de Prambanan op maandag gesloten.
Eten en drinken in Yogyakarta
Het gezelligste plekje van Yogyakarta is wat mij betreft Jalan Prawirotaman. Op dit straatje vind je de beste adresjes voor eten en drinken. Deze restaurants vielen bij ons in de smaak: Viavia Jogja, Black Forest en Warung Heru. Voor koffie raad ik Sapulu Coffee, Kopi Pak Pos (in het oude postkantoor) en Ngokow Coffee Roastery aan. Deze zitten niet op Prawirotaman, dus combineer dit met andere dingen in de stad.
Waar te slapen in Yogyakarta?
Wij sliepen in het fantastische Ceria Hotel, een gerestaureerd Art Deco gebouw vlakbij de Kraton. Mooie kamers, goede ligging en een fijn sfeertje. De eigenaar loopt vaak tijdens het ontbijt langs de tafels voor een praatje. Hij vertelde dat hij een hotel op Bali had, maar dat viel compleet stil tijdens de pandemie en toen is hij naar Yogyakarta gegaan. Bekijk het hotel en andere accommodaties hier.
Van de luchthaven naar Yogyakarta
Tot slot tips voor de reis van Yogyakarta International Airport (YIA) naar de stad. Zelf namen we een Grab taxi, maar de rit duurde erg lang door het verkeer en smalle wegen. We hadden ons ook totaal verkeken op hoe ver de luchthaven nog van de stad afzit (bijna 50 km). De betere optie is volgens mij de trein die er slechts 40 minuten over doet en 20.000 IDR per persoon kost. Het enige nadeel is dat de trein om het uur gaat en tickets snel uitverkopen. Koop dus een ticket van tevoren online.
Zou jij Yogyakarta willen bezoeken en welke bezienswaardigheden wil jij zien?
Deze blogpost bevat affiliate links. Als jij iets boekt via deze links, dan verdien ik een kleine commissie zonder dat jij er extra voor betaalt. Lees er meer over in mijn disclaimer.
