Tijdens mijn reis door India bezocht ik Fatehpur Sikri op mijn weg richting Agra. In de zestiende eeuw was deze stad de hoofdstad van het islamitische Mughalrijk (niet te verwarren met het Mongoolse rijk). Deze status was maar voor korte duur, want na 14 jaar werd de stad compleet verlaten. Het resultaat: een spookstad waar niemand meer woont. Kijk, dat is een achtergrondverhaal dat mij van tevoren erg integreerde. Ik keek er daarom naar uit om deze plek te bezoeken. Nu, terugblikkend op mijn reis door India, kijk ik met gemengde gevoelens terug op Fatehpur Sikri. Ja, het is een prachtige historische plek om te bezoeken, maar het is ook een plek met een nare kant. In dit artikel vertel ik er meer over.

Urbex in India?

Bij de term spookstad denk ik meteen aan urban exploring. Dit is het bezoeken en fotograferen van oude verlaten gebouwen en terreinen. Maar Fatehpur Sikri is meer een openluchtmuseum dan een urbex locatie. Het tempelcomplex behoort sinds 1986 tot het Unesco Werelderfgoed en is in buitengewoon goede staat. Er is geen enkele vorm van aftakeling of verval te zien. De in rood zandsteen opgetrokken paleizen en monumenten zijn een prachtig voorbeeld van de Mughal-architectuur.

Fatehpur Sikri India
In Fatehpur Sikri loop je langs de verlaten paleizen van het Mogolrijk.

Geschiedenis Fatehpur Sikri

Fatehpur Sikri is het verhaal van de Mughal keizer Akbar de Grote. Deze keizer had een probleem: hij had geen erfgenaam klaar staan, ondanks dat hij meerdere vrouwen had en een grote harem. Voor advies ging hij op bezoek bij de lokale Soefiheilige Salim Christi. Christi deed een voorspelling: Akbar zou drie zonen krijgen. Een jaar later kwam de voorspelling uit. De eerste zoon werd geboren en daarna volgden de anderen. Om de heilige te bedanken koos Akbar het dorpje Sikri, de woonplaats van de Salim Christi, uit voor zijn nieuwe hoofdstad. In 1571 startte de bouw van de ‘De stad van de overwinning’ (vertaling: Fatehpur). Helaas werd de stad slechts 14 jaar bewoond. Volgens de verhalen was er een groot gebrek aan drinkwater waardoor de stad vrij snel leegliep.

Bezienswaardigheden: De paleizen van Fatehpur Sikri

Fatehpur Sikri bestaat uit twee delen: het deel met de paleizen en het deel met de Jama Masjid-moskee. Ik bezocht als eerste de paleizen. Deze zandsteen rode gebouwen bevinden zich in een afgesloten gedeelte waarvoor je een toegangskaartje moet kopen. Tot de mooiste paleizen behoort onder andere de Panch Mahal, het paleis van de Koninklijke dames met vijf verdiepingen aan kolommen en een vorm dat doet denken aan een taart. Ook de Birbal Bhavan is een bezoek waard, een massief paleis met prachtige snijwerk rondom de gesloten ramen. Maar voor mij was de Diwan I Khas de echte blikvanger. Dit kleine vierkante paleisje was de privé audiëntiehal, gebruikt om hoog bezoek te ontvangen. Een bijzonder feitje: vanaf 1580 stichtte keizer Akbar hier een ontmoetingshuis bedoeld voor uitwisseling en dialoog tussen de verschillende religieuze groepen. Akbar stond bekend om zijn tolerantie tegenover religiën. In zijn nieuwe hoofdstad was ruimte voor moslims, hindoes en christenen.

Fatehpur Sikri paleizen India
Fatehpur Sikri India paleis
Fatehpur Sikri India
Paleis Fatehpur Sikri
 India
Fatehpur Sikri India
Foto 1-3: Diwan I Khas, foto 3-5: Birbal Bhivan, foto 6: Panch Mahal. 

Jama Masjid: groot, groter, grootst

De trekpleister van Fatehpur Sikri is de Jama Masjid, de Vrijdagsmoskee. Dit is één van de eerste gebouwen in Fatehpur Sikri, gebouwd in 1571. De Jama Masjid blinkt uit in superlatieven. Het is één van de grootste moskeeën van India, maar je vindt ook hier ook de hoogste stadspoort ter wereld: de Buland Darwaza. Dit is de 54 meter hoge toegangspoort, gebouwd ter ere van de overwinning op Gujarat in 1572. Binnen de muren van deze moskee heeft Akbar de Grote ook een witte graftombe gebouwd voor de heilige Salim Christi, gemarkeerd door een opvallend pleintje van marmeren tegels. Waarschijnlijk beïnvloed door de juiste voorspelling voor Akbar, komen vandaag de dag lokale vrouwen naar deze plek in de hoop dat hun gekoesterde kinderwens uit zal komen.

India Jama Masjid
Fatehpur Sikri Jama Masjid
De imposante Buland Darwaza, de hoogste toegangspoort ter wereld. 

De nare kant van Fatehpur Sikri

Ansichtkaart scam

De Jama Masjid is het drukste plekje van Fatehpur Sikri, en dit merk je. Als toerist word je in en rondom de moskee continu aangesproken (of beter gezegd: aangeklampt) door de jonge verkopers, Madrasa studenten, nepgidsen en bedelaars. Ze vragen om van alles: roepies, buitenlandse munten of je toegangskaartje om hiervan ansichtkaarten of kalenders te maken. Dit laatste is een scam; jouw gebruikte kaartje verkopen ze aan de bewakers die het op hun beurt weer gebruiken om bij controle kaartjes te verwisselen. De toerist krijgt een gebruikt kaartje met stempel en de bewaker stopt een nieuw kaartje zonder stempel in zijn zak. Die kan hij vervolgens weer verkopen aan naïeve toeristen die niet weten dat officiële toegangskaarten alleen beschikbaar zijn bij het loket. Het laat maar zien dat je in Fatehpur Sikri altijd op je hoede moet zijn.

Ongemakkelijk sfeertje

Iedereen is ook nog eens ontzettend opdringerig. Met een simpele ‘no, thank you’ kom je er niet vanaf. Ze blijven je achtervolgen. Dit is anders dan bij de paleizen, die onder toezicht staan van de ASI (Archeological Survey of India). Je moet dan wel omgerekend zeven euro neerleggen voor een toegangskaartje, maar het is daar binnen redelijk rustig en je wordt, behalve voor een selfie met Indiërs, vrij weinig aangesproken. Kom je bij de Jama Masjid in de buurt, dan is mijn advies: negeer iedereen die je wil aanspreken en loop strak door. Hoe onaardig dat ook voelt.

Mooi, maar wat een gekte

Ondanks de drukte en opdringerigheid van de verkopers vond ik de Jama Masjid toch het hoogtepunt van Fatehpur Sikri. De grote binnenplaats en de toegangspoorten deden me denken aan de moskeeën en madrassa’s die ik zag in Oezbekistan. De Mughal architectuur is dan ook een mengelmoes van Perzische bouwstijl en hindoeistische architectuur. Het zou alleen fijn zijn als de Indiase overheid de gekte rondom de Jama Masjid beter onder controle had. Het lijkt nu een soort vrij spel te zijn en dat zorgt ervoor dat toeristen opgelicht worden of geïrriteerd weggaan zonder de verlaten stad gezien te hebben.

Jama Masjid India
Fatehpur Sikri India
 India Jama Masjid
Het prachtige rode zandsteen en details van de Jama Masjid.

Tips voor een bezoek aan Fatehpur Sikri

  • Er rijden shuttlebussen de berg op naar de poort van de oude stad. Een ticket hiervoor kost 10 roepie per persoon en je betaalt in de bus. Let op: deze bus kan erg vol zitten en mensen schuwen niet om zichzelf naar binnen te drukken.
  • Vanaf de parkeerplaats moet je een klein stukje lopen naar de vertrekplaats van de shuttlebus. Tijdens deze wandeling kom je langs kraampjes van opdringerige verkopers die een lange tijd met je mee lopen en tegen je aan praten. Mijn advies: negeer ze en loop stug door.
  • De toegangsprijs voor de paleizen van Fatehpur Sikri is ca. 550 roepie per persoon. Tickets koop je bij het loket voor de ingang van de paleizen. De Jama Masjid is gratis te bezoeken.
  • Houd je toegangskaartje op zak en geef ze niet aan de jongens rondom de Jama Masjid. Ze zeggen dat ze er een kalender van gaan maken, maar dat is niet zo. Houd ook de bewakers rondom de paleizen in de gaten. Als ze je kaartje willen controleren, kijk dan goed of ze het niet verwisselen met een oud kaartje.
  • Je kunt ook overnachten in de stad Fatehpur Sikri en de volgende dag verder gaan naar Agra. OYO Hotels biedt leuke en betaalbare opties.

Zou jij overwegen om Fatehpur Sikri te bezoeken na het lezen over mijn ervaringen?

Deze blogpost bevat affiliate links. Als jij iets boekt via deze links, dan verdien ik een kleine commissie zonder dat jij er extra voor betaalt. Lees er meer over in mijn disclaimer.

Author

"Don't let your dreams be dreams. Go live your dreams. Go travel".

Write A Comment

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.